Translate

4 Ocak 2017 Çarşamba

MARŞ ve SERVİS AKÜLERİNİN ŞARJ SİSTEMLERİ


Marş ve servis akü gruplarının  şarj sistemlerine Teknelerde Elektrik Donanımı başlığında değinilecek  
olsa da, Akülerin birlikte şarjı, teknelerde bence en önemli sorun kaynağı olduğu için ayrı bir konu başlığı açmanın uygun olacağını düşünüyorum.

Teknelerimizin önemli bir bölümü tek alternatör'e,  servis ve motor aküsü olarak iki akü grubuna sahiptir.

Motor aküsü 90 - 200 amper aralığında genelde tek bir akü iken, 

servis akü grubunda tek olarak 90 - 100 amperden 200 - 300 ampere kadar akülerden oluşan 
toplamda da 1200 hatta 2000 ampere kadar kapasite oluşturmuş akü bankları mevcuttur.

İşte bu iki akü grubunun tek bir alternatörden beslenmesi  değişik yöntemlerle yapılmaktadır.

Kısaca bu yöntemleri inceleyecek olursak;

1-Tek bir anahtar / sigorta ile paralleleme 


100 AMPERLİK  PAKO ŞALTER


80 AMPERLİK  DC SİGORTA






TEK ANAHTAR YA DA SİGORTA İLE PARALELLEME






2-Boath şalter ( çok kutuplu anahatar )  ile paralelleme















BOT / BOAT / BOATH  ŞALTERLE PARALELLEME





3- Akü izolatörü ile paralelleme



TEKNELERİMİZDE SIKÇA GÖRÜLEN AKÜ İZALATÖRÜ






MASTER VOLT AKÜ İZALATÖRÜ







VİCTRON ENERGY  AKÜ İZALATÖRÜ
Akü İzolatörü ile Marş ve Servis Grubunu Paralelleme



Akü izolatörü ile,  paralellemede;
Akü grupların paralellemesi, şarj verebilecek cihazlar akım vermeye başlayınca oluşur.

Yani redresör çalışmaya başladığında
Güneş panelleri sabah güneş ile şarja başladığında
ve motor çalışıp alternatör şarja başladığında.

Bu ön bilgi neden gerekli;

Bu sistemlerde herhangi bir boath şalter ya da basit bir paralleleme anahtarı yoksa,
motor aküsü marş basmadığında servis akülerinden destek atmanız mümkün olmaz.

Böylesi bir durumda hele şartlar ağırsa,
depodan kablo bul, akü gruplarını parallemeye çalış durumu oldukça zordur.
Bu nedenle bu sistemleri kullanan ya da kullanmayı düşünen arkadaşlar,
iki akü grubunu marş basmama anında paralelelleyebilmek için sıfır bir konumlu, 
güçlü bir şalter / devre kesici ile bu paralelleme işlemini yapmalı ve ve zorunluluk oluştuğunda 
bu şalter ile paralellemeyi kolayca yapacak durumda olmalıdır.


Bahsettiğim devre kesiciler şunlar.



Akü Devre Kesici




Akü Devre Kesici 




4-Herhangi bir yüksek amperajlı  röle ile paralelleme 







100 amper 12 volt DC Röle





12 Volt 100 Amperlik DC Röle ile Paralelleme









Yüksek amper kapasiteli DC röle  ile,  paralellemede de;
Akü grupların paralellemesi, şarj verebilecek cihazlar akım vermeye başlayınca oluşur.

Yani redresör çalışmaya başladığında
Güneş panelleri sabah güneş ile şarja başladığında
ve motor çalışıp alternatör şarja başladığında.

Bu ön bilgi neden gerekli;

Bu sistemlerde herhangi bir boath şalter ya da basit bir paralleleme anahtarı yoksa,
motor aküsü marş basmadığında servis akülerinden destek atmanız mümkün olmaz.

Böylesi bir durumda hele şartlar ağırsa,
depodan kablo bul, akü gruplarını parallemeye çalış durumu oldukça zordur.
Bu nedenle bu sistemi kullanan ya da kullanmayı düşünen arkadaşlar,
iki akü grubunu marş basmama anında paralelelleyebilmek için  ya bir devre kesici ile 
bu paralelleme işlemini yapmalı ya da şemada ( 1-2-3 ) yazan rölenin artı girişine servis aküsünden  
minik bir anahtar ile  artı verecek bir sistem kurmalıdır. Röleye eksi vermek gerekmez,
Röle bobinine gelen eksi uç devamlı takılı durumda zaten.









5-ACR otomatik şarj rölesi  - VSR voltaj duyarlı röle gibi akıllı röle sistemleriyle ile paralelleme



BLUE SEA ACR RÖLE DIŞ GÖRÜNÜM




BLUE SEA ACR RÖLE İÇ GÖRÜNÜM






VİCTRON ENERGY VSR  RÖLE



Yüksek amper kapasiteli VSR röle   ile,  paralellemede de;
Akü grupların paralellemesi, şarj verebilecek cihazlar akım vermeye başlayınca oluşur.

Yani redresör çalışmaya başladığında
Güneş panelleri sabah güneş ile şarja başladığında
ve motor çalışıp alternatör şarja başladığında.

Bu ön bilgi neden gerekli;

Bu sistemlerde herhangi bir boath şalter ya da basit bir paralleleme anahtarı yoksa,
motor aküsü marş basmadığında servis akülerinden destek atmanız mümkün olmaz.

Böylesi bir durumda hele şartlar ağırsa,
depodan kablo bul, akü gruplarını parallemeye çalış durumu oldukça zordur.
Bu nedenle bu sistemi kullanan ya da kullanmayı düşünen arkadaşlar,
iki akü grubunu marş basmama anında paralelelleyebilmek için  ya bir devre kesici ile 
bu paralelleme işlemini yapmalı ya da şemada VSR rölenin  
  85 nolu terminaline ya minik bir anahtar ile servis aküsünden artı vermeli ya da 85 nolu terminale kontak anahtarının marş basma anında  + 12 çıkış veren terminalinden kablo çekilmelidir.  
Röleye ayrıca eksi vermek gerekmez, 86 nolu terminal direk eksi kutba bağlıdır.



Şema küçük bir tekne için baside indirgenmiş bir güç devresi

VSR Voltaj Duyarlı Röle ile Servis ve Motor Aküsünü Paralelleme




Paralelleme Blu Sea'nın Otomatik şarj rölesiyle yapıldıysa burada işlem tam tersi çalışmakta.
Blu Sea ACR marş anında paralellemeyi ayırarak servis akü grubuna bağlı elektronik cihazların gerilim dalgalanmasından etkilenmesini önlemiş.

Bu nedenle ACR kontrol terminalinde  ki ortada ksımdaki  (  SI )    ucuna marş anahtarından gelen kablo jakı çıkartılmalıdır.

Ya da marş anahtarından gelen hatta minik bir on / of anahtar konarak,
anahtarın normal koşullarda devamlı on konumunda olması, 
sadece motor aküsü marş basmadığı ve servisten destek gerektiği anlarda  
anahtarın of yapılması sağlanmalıdır.

Blue Sea Otomatik Şarj Rölesi ACR 









< Devam Edecek >>>>